Klasycyzm w architekturze

5 lutego 2021 0 komentarzy

Klasycyzm to nurt w sztuce, literaturze, ale i w architekturze, który czerpie garściami z antyku. W związku z tym klasycystyczne budowle są minimalistyczne i proste w formie. Rozwinął się w XVIII wieku i był antagonizmem dla pełnego przepychu baroku.

Klasycyzm pochodzi od łacińskiego classicus i oznacza coś doskonałego lub wzorowego. Jest to powrót do źródeł, bo wszystkie wzorce ten nurt czerpie ze starożytnej Grecji i Rzymu.

Styl rozwinął się na początku XVIII wieku i trwał aż do 1815 roku. Powstał jako przeciwieństwo dla bogatej tradycji baroku. Zgodnie z założeniami klasycyzmu powstało wiele budowli, które możemy podziwiać do dziś.

Założenia klasycyzmu w architekturze

Najważniejszą cechą klasycyzmu było widoczne nawiązywanie do kultury antycznej Grecji i Rzymu, a nawet kopiowanie najsłynniejszych rozwiązań. Budowle są wznoszone na planie zwartym, prostokąta albo koła. Projektuje się symetrycznie, aby osiągnąć efekt harmonii i przemyślanej kompozycji. Fasady budynków są proste, nie ma tutaj miejsca na wymyślne kształty, jak miało to miejsce chociażby w baroku. Jedynym elementem ozdobnym są monumentalne kolumny, które stawia się w okolicy głównego wejścia oraz płaskorzeźby. Najczęściej przedstawiają one proste elementy, takie jak róże, kokardy, hełmy czy skrzyżowane sztandary, które nawiązują do tradycji starożytnych.

Wnętrza są duże i jasne. Stosuje się także ogromne okna, a ściany maluje na biało, aby podbić wrażenie przestrzenności. Kościoły natomiast najczęściej buduje się na planie koła lub prostokąta, a dach jest przykryty kopułą. W środku nie ma miejsca na załamania czy freski, ściany zazwyczaj są pomalowane na jeden kolor.

Nurt klasycyzmu możemy spotkać nawet dziś w wielu polskich, a nawet europejskich miastach. Zgodnie z tym stylem budowano muzea, urzędy, szkoły, teatry czy szpitale i inne budynki użyteczności publicznej.

Klasycystyczni architekci i ich słynne budowle

Klasycyzm najbardziej rozwinął się w Anglii, Francji, Niemczech, Włoszech, Rosji i Polsce. Przykładowo, francuski architekt klasycystyczny Jacques Germain Soufflot zaprojektował Hotel-Dieu w Lyonie, Anglik Robert Adam odpowiada za budynki uniwersytetu w Edynburgu, Niemiec Karl Friedrich Schinkel za odwach straży królewskiej w Berlinie, a Rosjanin włoskiego pochodzenia Carlo Rossi za cerkiew św. Katarzyny w Moskwie.

Z kolei Polak Piotr Aigner stworzył projekt Pałacu Prezydenckiego w Warszawie, Jan Chrystian Kamsetzer Pałacy Tyszkiewiczów w stolicy, Jakub Kubicki Pałac w Radziejowicach, a Stanisław Zawadzki Pałac w Lubostroniu.

Do znanych budowli klasycystycznych należą także: warszawski Belweder, Pałac Dietrichsteinów w Wodzisławiu Śląskim, Pałac Sandomierski w Radomiu i kościół Marcina Lutra w Bielsku Białej.

Klasycystyczne budowle łatwo rozpoznać, bo z zewnątrz mają prostą formę, wejście jest otoczone kolumnami, wszystkie linie budynku są do siebie prostopadłe albo równoległe, a w budynkach (oprócz kościołów) nie ma kopuł.

Dodane w kategorii: Style architektoniczne