Cuda architektoniczne

Neoklasycyzm w architekturze

16 stycznia 2020 0 komentarzy

Neoklasycyzm to nurt w architekturze i sztuce, który powstał w drugiej połowie XVIII wieku. Nawiązywał on do tradycji klasycznej, był jej rozwinięciem, m.in. poprzez redukcję architektury do najważniejszych elementów oraz sprzeciwianiu się kunsztowności i przepychowi budynku.

Sprzeciw kunsztowności

Pojecie neoklasycyzmu w architekturze jest stosunkowo ciężkie do zdefiniowania. Generalnie terminem tym określa się tendencje klasycyzujące mające miejsce pod koniec XIX wieku. Jednakże w języku angielskim oraz francuskim pojęcie to stosuje się wymiennie dla klasycyzmu, który rozwinął się w drugiej połowie XVIII wieku jako nurt sprzeciwiający się kunsztowności i przepychowi architektury baroku. Nurt ten odegrał istotna rolę w wyglądzie architektury Francji i Anglii. Już na początku XVIII wieku w tych państwach przepych baroku zaczęto zastępować prostotą inspirowaną architekturą antyczną. Uważa się, że wpływ na to miał duży rozwój mieszczaństwa i uprzemysłowienia w tamtych czasach, co wymusiło konieczność powstania nowych, bardziej przystosowanych do zachodzących przemian budynków i placów użytku publicznego. Przestano stawiać na bogate zdobienia budowli, zamiast tego zaczęto zwracać uwagę na harmonie, prostotę i symetrie budynków. Inspiracją była antyczna architektura, szczególnie z Grecji i Rzymu.

Neoklasycyzm w Polsce

Neoklasycyzm w Polsce często nazywany jest epoką stanisławowską. Nazwa ta pochodzi od imienia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. To właśnie dzięki jego protektoratowi w zabudowie miejskiej Warszawy doszło do dużych zmian. Jednymi z najbardziej znanych przykładów wpływu neoklasycyzmu widocznych w stolicy Polski jest przebudowa Zamku Królewskiego oraz przebudowa Ujazdowa i Łazienek. Przedstawicielem neoklasycyzmu w architekturze jest również budynek warszawskiego Belwederu.

Charakterystyczne cechy stylu

Budowle wyniesione w stylu neoklasycyzmu charakteryzują się określonymi cechami. Wśród nich można wyróżnić m.in.:

  • wzorowanie się na budowlach starożytnych, szczególnie pochodzących z Rzymu oraz Grecji,
  • stosowanie w budownictwie elementów zaczerpniętych i inspirowanych z architektury starożytnej,
  • dominacja fasad o prostych liniach, bez skrętów i wygięć,
  • oszczędne zdobnictwo budowli, jeżeli już pojawiały się elementy ozdobne to były inspirowane tymi ze starożytności, np. uskrzydlone postacie zwierząt, tarcze, wieńce, girlandy kwiatów,
  • obecność kolumnad i kolumnowych portyków zakończonych tympanonami ozdobionymi płaskorzeźbami,
  • dążenie do harmonii, symetrii i zachowania równowagi w kompozycji budowli,
  • budynki wznoszone na planie kwadratu lub prostokąta, rzadziej koła
  • kościoły i świątynie wznoszone na planie koła, zwieńczone kopułą,
  • pałace wznoszone na planie prostokąta, o dużych rozmiarach, niskie i podłużone, cześć środkowa budynku była wysunięta i zwieńczona portykiem,
  • popularyzacja budownictwa użytecznego publicznie – urzędów, szpitali, szkół, teatrów,
  • wnętrza jasne, delikatne, ale z dużą ilością dodatków inspirowanych starożytnością – złoto, czerwień, mahoń, antyczne girlandy, meandry.
Dodane w kategorii: Style architektoniczne

Poprzedni artykuł

Następny artykuł

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany/ Wymagane pola oznaczone gwiazdką *