Daniel Libeskind

26 stycznia 2015 0 komentarzy

Daniel Libeskind urodził się w 1946 roku w Łodzi w rodzinie polskich Żydów. Przez całe dzieciństwo oraz okres młodzieńczy uczył się gry na akordeonie. W 1957 roku wyemigrował do Izraela. Stypendium muzyczne Amerykańsko-Izraelskiej Fundacji Kultury otrzymane w 1959 roku pozwoliło Libeskindowi wyjechać, wraz z ojcem, do Nowego Jorku. W 1965 roku otrzymał obywatelstwo amerykańskie.

Mimo licznych sukcesów i obiecującej kariery przed sobą, porzucił studia muzyczne na rzecz innej pasji – architektury. W 1970 roku Libeskind ukończył studia w Cooper Union for the Advancement of Science and Art w Nowym Jorku. Dwa lata później uzyskał dyplom z dziedziny historii i teorii architektury w School of Comparative Studies Uniwersytetu Essex w Anglii.

Po studiach Libeskind poświęcił się pracy akademickiej. Był cenionym wykładowcą i teoretykiem architektury. Pracował w Instytucie Architektury i Urbanistyki w Nowym Jorku oraz w biurze architektonicznym Irvinga Grossmana w Toronto. Pierwsze własne biuro otworzył w Berlinie. W 2003 roku przeniósł jego siedzibę do Nowego Jorku.

Przez pierwsze 20 lat pracy zawodowej, projekty Libeskinda trafiały przeważnie do szuflady. Krytycy i inwestorzy nie widzieli możliwości wprowadzenia w życie jego śmiałych planów. Przełom nastąpił w 1989 roku, kiedy to projekt Muzeum Żydowskiego autorstwa Libeskinda został wybrany przez jury pod przewodnictwem niemieckiego architekta Josefa Paula Kleihuesa.

Obecnie Daniel Libeskind wraz ze swoją żoną Niną (również architektką) prowadzą studio architektoniczne w Nowym Jorku.

Daniel Libeskind został doceniony wieloma nagrodami. Za swój pierwszy znaczący zrealizowany projekt – Muzeum Żydowskie w Berlinie, otrzymał Deutsche Architekturpreis (Niemiecką Nagrodę Architektoniczną). W 2001 roku, jako pierwszy architekt w historii, został uhonorowany Hiroshima Art Prize – nagrodą przyznawaną artystom, których prace przyczyniają się do szerzenia pokoju i działają na rzecz międzynarodowego porozumienia. W 2004 roku dwie realizacje Libeskinda zostały docenione przez Królewski Instytut Architektów Brytyjskich (RIBA): London Metropolitan University Graduate Centre oraz Imperial War Museum North.

Najważniejsze realizacje Daniela Libeskinda:

Muzeum Żydowskie, Berlin, Niemcy (1999) – pierwszy międzynarodowy sukces i najbardziej znane dzieło Libeskinda; połamana bryła z elewacją pokrytą blachą cynkową i nieregularnie rozmieszczonymi szczelinami okien jest uznawana za jeden z najwybitniejszych przykładów dekonstruktywizmu.

Dom Felixa Nussbauma, Osnabrück, Niemcy (1998) – muzeum twórczości niemiecko-żydowskiego malarza Felixa Nussbauma. Budynek o strukturze nawiązującej symbolicznie do wydarzeń z życia artysty. Chłód wykorzystanych materiałów (betonu, metalu), pochyłe ściany i podłogi oraz okna o dziwnym, nieregularnym kształcie wywołują wrażenie niepewności i wyobcowania.

Imperial War Museum North, Manchester, Anglia (2001) – budynek złożony z trzech elementów – odłamków globu – symbolizujących ziemię, powietrze i wodę.

Studio Barbary Weil, Majorka, Hiszpania (2003) – prywatna pracownia rzeźbiarki i malarki Barbary Weil. Budynek zawiera przestrzeń wystawienniczą oraz pracownie. Wykonany z betonu ma, poprzez swoją formę, prowadzić dialog z twórczością artystki oraz otoczeniem.

Duńskie Muzeum Żydowskie, Kopenhaga, Dania (2003) – projekt przestrzeni wewnętrznej budynku pochodzącego z początku XVII wieku. Muzeum dokumentuje 400 lat historii Żydów w Danii. Charakterystyczne wnętrza z nieregularnymi, pochyłymi ścianami tworzą udany mariaż historycznych i futurystycznych form architektonicznych.

Budynek Graduate Centre (Centrum Absolwentów) przy London Metropolitan University, Londyn, Anglia (2004) – obiekt złożony jest z trzech przecinających się elementów pokrytych w całości wytłaczanymi panelami ze stali nierdzewnej. Duże okna o nieregularnym kształcie zapewniają optymalne doświetlenie przestrzeni wewnętrznych budynku.

Royal Ontario Museum (Królewskie Muzeum Ontario), Toronto, Kanada (2007) – projekt dobudowy Michael Lee-Chin Crystal do Królewskiego Muzeum Ontario. Jest to nowoczesna, dynamiczna bryła wykonana ze stali, szkła i aluminium. Budynek składa się z pięciu, przecinających się części w formie kryształu.

Westside Shopping and Leisure Centre, Brno, Szwajcaria (2008) – nowoczesny, funkcjonalny budynek, usytuowany nad jedną z największych szwajcarskich autostrad, łączący pod jednym dachem instytucje komercyjne i kulturalne. Na terenie Westside Shopping and Leisure Centre znajdują się nie tylko sklepy i restauracje, ale także multiplex, hotel, centrum spa oraz dom spokojnej starości. Elewacja budynku pokryta została jasnym drewnem. Powierzchnia centrum wynosi ponad 140 tysięcy metrów kwadratowych.

Współczesne Muzeum Żydowskie, San Francisco, Stany Zjednoczone (2008) – dobudowa do historycznego budynku starej XIX-wiecznej elektrowni. Za sprawą Libeskinda, z ceglanej fasady budynku wyrosły ogromne, niebieskie bryły pokryte płytkami ze stali nierdzewnej. Obiekt zawiera wiele symbolicznych odniesień do kultury żydowskiej.

Muzeum Wojskowo-Historyczne Bundeswehry, Drezno, Niemcy (2010) – projekt przebudowy neoklasycystycznego arsenału, w którym znajduje się siedziba muzeum. Libeskind przeciął regularną bryłę historycznego budynku olbrzymim metalowym klinem. Symboliczne znaczenie tego projektu jest dość oczywiste – zimna, ostra forma wbijająca się w pełną ładu architekturę ma ukazywać zniszczenie, traumę, barbarzyństwo wojny. 30-metrowy klin pokryty został metalowymi płytkami. Cała konstrukcja opiera się na potężnym stalowym szkielecie. Projekt ten podzielił zarówno mieszkańców Drezna, jak i krytyków.

Reflections at Keppel Bay, Singapur (2011) – osiedle mieszkaniowe złożone z sześciu wysokościowców połączonych mostami w trzy pary. Budynki w każdej parze nachylają się ku sobie. Betonowa konstrukcja obiektów została pokryta szklaną elewacją.

W 2003 roku Daniel Libeskind wygrał konkurs na zagospodarowanie przestrzeni Ground Zero w Nowym Jorku. W miejscu po zburzonych wieżach World Trade Centre powstanie miejsce zadumy stanowiące Pomnik Ofiar Zamachu z września 2001 roku. Wokół wybudowane zostaną wieżowce zaprojektowane przez najważniejszych współcześnie architektów.

Kontrowersje wokół warszawskiego „Żagla”

W 2008 roku przy ulicy Złotej 44 w Warszawie rozpoczęto budowę luksusowego apartamentowca. Budynek projektu Daniela Libeskinda miał być nową wizytówką oraz najbardziej prestiżową lokalizacją w stolicy. Mimo wątpliwości co do tworzenia tak wysokiej zabudowy, pomysł architekta wydawał się obiecujący. Budowa zakończyła się w 2014 roku, ale apartamenty oddane zostaną do użytku dopiero w roku 2016. W 192-metrowym obiekcie, na 55 kondygnacjach znajduje się 260 mieszkań. Charakterystyczna, lekko wygięta elewacja budynku została pokryta szklanymi panelami. Zarówno kształt, jak i wykorzystany materiał miały nadać wieżowcowi lekkości. Efekt finalny stanowi jednak, dla wielu warszawiaków, niemiłe zaskoczenie. Przeciwnicy apartamentowca zwracają uwagę na rażące różnice między rzeczywistym obiektem a jego modelem prezentowanym na wizualizacjach. Częściową winę za ten stan rzeczy ponosi z pewnością inwestor – ze względu na problemy finansowe do wykonania elewacji zastosowano tańsze, mniej efektowne wizualnie materiały. Pomijając kwestię zmodyfikowanej elewacji, trudno jednak doszukiwać się znaczących różnic w samej formie budynku.

Na wizualizacjach oglądaliśmy budynek od najciekawszej strony – przypominającego napięty żagiel wygięcia. Obserwowany z innych stron, wieżowiec nie prezentuje się już tak okazale i nie wyróżnia się na tle budynków z lat 90. Stąd też niedosyt wielu mieszkańców stolicy.

Dodane w kategorii: Słynni architekci