Architektura postmodernistyczna

2 listopada 2016 0 komentarzy

Nurt postmodernistyczny wyłonił się w latach 60. XX wieku w formie protestu wobec ascetycznego modernizmu. Z powodzeniem wplótł się w architekturę Stanów Zjednoczonych, a z czasem również Europy i Azji. Choć czas jego dominacji minął, w ostatnim czasie znów wraca do łask. Czym charakteryzuje się i czemu zawdzięcza swoją popularność architektura postmodernistyczna? Jak rozwinęła się w Polsce? O tym poniżej.

Czym charakteryzuje się architektura postmodernistyczna?

Postmodernizm to styl w architekturze, który w sposób wyrazisty przeciwstawia się formom modernistycznym, hołdującym prostocie i oszczędności. Zdaniem postmodernistów konstrukcje modernistyczne są pozbawione kontekstu, przypadkowe, przywołujące inne skojarzenia od zamierzonych (np. kościół, który przypomina biurowiec), zaś sam modernizm wyjaławia architekturę, sprawiając że staje się nudna i przewidywalna. W nurcie postmodernistycznym czytelność konstrukcji – jej funkcji i formy, stała się wartością najważniejszą, a modernistyczna myśl przewodnia „less is more”(mniej znaczy więcej) została zastąpiona hasłem„less is bore” (im mniej, tym nudniej). Zgodnie z tą wizją architektura budynków zaczęła się opierać na zaskakujących, absurdalnych rozwiązaniach, sprzecznościach i zabawie konwencjami. Do dziś zachwyca w nich bogactwo formy oraz jej złożoność. Nie są to konstrukcje stricte nowoczesne, bowiem styl postmodernistyczny swobodnie sięga po elementy architektoniczne przeszłości, łącząc je ze współczesnymi wizjami. Budowle są pełne ornamentów, symboli i symetrii. Znamienne dla twórców postmodernistycznych jest skupienie się na formalnych aspektach architektury i pomijanie kwestii funkcjonalności. Częściej niż moderniści wchodzą oni w dialog z inwestorami, projektując budynki podług ich upodobań i wkomponowując je w lokalny krajobraz.

Postmodernizm w polskiej architekturze

Pierwsze projekty postmodernistyczne zaczęły powstawać w Polsce na przełomie lat 80. i 90., a dotyczyły wówczas głównie budowli o charakterze sakralnym. Wraz z rozkwitem nurtu po 1989 roku, w tym stylu zaczęto tworzyć obiekty komercyjne, takie jak kina czy centra handlowe. Wnoszono również obiekty wyższej rangi, czego znamienitym przykładem jest choćby Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego lub Filharmonia Łódzka. Architektura postmodernistyczna jest również obecna w budownictwie mieszkaniowym, gdzie opiera się na nurcie nostalgicznym, dążącym do nadania zniszczonym dzielnicom miast tradycyjnych form. Przykładem mogą tu być projekty na terenie Szczecina, Elbląga i Głogowa. W ich architekturze łatwo dostrzec wyraźne rozgraniczenie przestrzeni miejskiej i przestrzeni pustej, z których każda ma swoją rolę i udział w kreowaniu krajobrazu miasta. Nawiązując do XIX wieku, urbanistyka postmodernistyczna przywraca znaczenie elewacjom, które są traktowane w kategoriach „stroju” budynku i w związku z tym świadomie dekorowane. Budynki zyskują indywidualny rys, a miejsce modernistycznych osiedli zajmują postmodernistyczne kwartały i dzielnice. Do najwybitniejszych współczesnych architektów nurtu postmodernistycznego należą m.in. Marek Budzyński i Stanisław Fiszer.

Dodane w kategorii: Style architektoniczne